2-turdagi diabet va semizlik kabi surunkali kasalliklarning o‘n yillardan beri ortib borayotganligining ko‘pgina sabablari mavjud. Ayrimlari irqiy omillar va odamlarning uzoqroq yashayotganlaridan iborat oddiy haqiqat kabi oldini olib bo‘lmaydigan xatar omillari tufaylidir.
Bunday ortib borishni to‘xtatish uchun hech narsa qilmaslik faqat ko‘proq odamlarning aziyat chekishlari va sog‘liqni saqlashga ko‘proq mablag‘lar sarflanishiga olib keladi. Mijozlarimiz sog‘liqni saqlash tizimlari va davolash usullarimizdan foydalanuvchi odamlardir. Agar biz surunkali kasalliklarning oldini olish uchun hech narsa qilmasak, kompaniya sifatidagi qadriyatlarimizga amal qilmayotgan, barqaror biznesni olib bormayotgan bo‘lamiz.
Biroq oldini olish harakatlari ijobiy ta’sirga ega bo‘lishi mumkin bo‘lgan sohalar mavjud. Kuchayib borayotgan urbanizatsiya, ijtimoiy-iqtisodiy notenglik, kamroq darajada faol yashash tarzi va qashshoqroq ovqatlanish. Kuchayib borayotgan urbanizatsiya, ijtimoiy-iqtisodiy notenglik, kamroq darajada faol yashash tarzi va qashshoqroq ovqatlanish bilan birgalikda tobora ko‘proq kishilarga 2-turdagi diabet va semizlik tashxisi qo‘yilmoqda.
Biz 2-turdagi diabet va semizlikning oshib borishi bo‘yicha egri chiziqni bukishni xohlaymiz. Oldini olishning muhim ekanligiga hech qanday shubha yo‘q.
O‘qishni davom ettiring va surunkali kasalliklarning oldini olish uchun qanday ishlashimizni ko‘ring.
2-turdagi diabet bilan yashayotgan uchta odamdan ikkitasi shaharlarda istiqomat qiladi. Shahar tumanlarining qanday loyihalanganligi, qurilganligi va qanday boshqarilishi yashash tarzimizni o‘zgartirmoqda va ayrim hollarda bizning 2-turdagi diabetga nisbatan zaifligimizni orttirmoqda.
Biz London Universitet kolledji va Kopengagendagi Steno diabet
markazi bilan birgalikda e’tiborni shaharlarga xos bo‘lgan xatar
omillariga qaratish maqsadida “shahar diabeti” degan terminni o‘ylab
topdik. Birgalikda biz Diabetni o‘zgartirayotgan shaharlar deb
nomlangan global hamkorlikni ishga tushirdik.
Butun dunyo bo‘ylab 40 dan ortiq shaharda biz shaharlardagi eng
muhim salomatlik bilan bog‘liq muammo sifatida 2-turdagi diabetga
e’tiborni qaratmoqdamiz. Biz 150 dan ortiq hamkorlar bilan birgalikda
tadqiqotlarni yaxshilash va siyosatchilarni kasallikning oldingiz
chizig‘iga sezilarli ta’sir ko‘rsatuvchi aralashuvlarni ishlab chiqish
uchun xabardor qilish ustida ishlamoqdamiz.
Shahar diabetiga qarshi kurashimiz haqida ko‘proq bilish uchun Diabetni
o‘zgartirayotgan shaharlar bo‘limiga o‘ting.
Butun dunyo bo‘yicha besh yoshdan kichik 40 millionta bola ortiqcha vaznga ega. Bu ularni 2-turdagi diabetning erta rivojlanishi xavfi ostiga qo‘yadi va bu katta yoshdagilar semizligining kuchli belgisi bo‘lib hisoblanadi.
Bu bolalar yaxshi o‘sib-ulg‘ayish va o‘z qobiliyatlarini to‘liq
ochib berish nuqtai-nazaridan ham qiyinchiliklarga duch kelishlari
mumkin. Ortiqcha vazn stigmatizatsiya, jamiyatga yomon moslashish va
hissiy qiyinchiliklarga, ayrim holatlarda - ma’lumot darajasining
pasayishiga olib kelishi mumkin.
UNICEF tashkiloti bilan birgalikda biz bolalikdagi
ortiqcha vazn va semizlikning oldini olish ustida ishlamoqdamiz.
Meksika va Kolumbiyada boshlangan, biroq kengroq mintaqaviy va global
qamrov va ta’sirga ega bo‘lgan hamkorlik ortiqcha vazn va semizlikning
oldini olishga nisbatan yakka tartibdagi javobgarlikka e’tibor
qaratishdan semizlikning yuzaga kelishiga olib keluvchi sharoitlarni
bartaraf qilishga nisbatan “hikoyani ko‘chirishni” maqsad
qilgan.
Biz har bir bolaning o‘zgarayotgan dunyoda yaxshi o‘sib-ulg‘ayish
va o‘z qobiliyatlarini to‘liq ochib berish imkoniyatiga ega bo‘lishi
kerakligiga ishonamiz.
